Elliptische zin
Een elliptische zin is een zin die niet voldoet aan de eisen die aan een enkelvoudige of samengestelde zin worden gesteld.
Meestal gaat het om het ontbreken van een persoonsvorm.
Voorbeelden:
hoofdzin | wat een prachtige zomer! wie is tegen? |
bijzin | zoals bekend, wordt de dienstregeling gewijzigd. |
Formeel is er verschil met een beknopte bijzin. Van een beknopte bijzin is sprake als de structuur van hoofd- en bijzin hetzelfde is:
behalve Jan waren ook de andere neven gekomen. | behalve dat Jan gekomen was, waren ook de andere neven gekomen. |
behalve jou heeft hij ook alle andere leden gebeld. | behalve dat hij jou gebeld heeft, heeft hij ook alle andere leden gebeld. |
Formeel is er ook een verschil met samentrekking. Van samentrekking is sprake in het geval van nevenschikking:
Jan rookt een sigaret en Piet een sigaar. | Jan rookt een sigaret en Piet rookt een sigaar. |
Kees en Marie eten een ijsje. | Kees eet een ijsje en Marie eet een ijsje. |
De nuances zijn echter van gering belang.
In het Grieks komen we elliptische constructies op meerdere plaatsen tegen:
να σας ζήσουν τα παιδιά σας. | [εύχομαι να σας ζήσουν τα παιδιά σας] | mogen uw kinderen nog lang leven. |
μακάρι να 'ρχόταν. | [μακάρι ήθελα να 'ρχόταν] | ik wou maar dat hij kwam. |
ίσως να μην πάω. | [ίσως θέλω να μην πάω] | misschien ga ik wel niet. |
ο πατέρας τους αγαπά περισσότερο τη Μαρία παρά την Ελένη. | [ο πατέρας τους αγαπά περισσότερο τη Μαρία παρά να αγαπά την Ελένη] | hun vader houdt meer van Maria dan van Eleni. |
μου τηλεφώνησε ότι θα αργήσει λιγάκι. | [μου τηλεφώνησε και μου είπε ότι θα αργήσει λιγάκι] | hij heeft gebeld dat hij wat later komt. |
πιες όσο θες | [πιες όσο ουίσκι θες] | drink maar zoveel (whisky) als je wilt |
Ook zinsdelen kunnen elliptisch zijn.
η Ακαδημίας | ο όδος Ακαδημίας | de Athene-straat |
είμαι υπέρ. | είμαι υπέρ της πρότασης. | ik ben vóór (het voorstel). |