fbicon

Nieuwgrieks, Morfologie en Syntaxis


Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl
Nieuwgrieks, Morfologie en Syntaxis
Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl

©

 
Grammatica//Synt/SyntNaam2Geni


Zinsleer, naamvallen, genitivus

η γενική

 

De genitivus van zelfstandige naamwoorden (of eigennamen)


De genitivus wordt in het Grieks voor meer toepassingen gebruikt dan in het Nederlands:

- de bezitter, subject of object van het voorafgaande woord

η μητέρα της Πόπης de moeder van Popi
το γράμμα της μητέρας de brief van de moeder
η φωτογραφία της οικογένειας de familiefoto
αυτό το σπίτι είναι της Μαρίας dit huis is van Maria
τα νησιά του Αιγαίου de eilanden in de Egeïsche zee
ο μαθητής (του) Γυμνασίου de middelbare scholier
ένα γραμματόσημο των 10 (δραχμών) een postzegel van tien drachme
το τρένο των δυο de trein van twee uur
η αριστερά λωρίδα είναι ταχείας κυκλοφορίας. de linker rijbaan is voor snelverkeer.
πλαστικές σακούλας μιας χρήσης plastic zakjes voor eenmalig gebruik

Vooral het gebruik als subject of object leidt tot een aantal betekenissen die in het Nederlands worden weergegeven door gebruik te maken van een ander voorzetsel dan 'van', zoals hierboven: 'in', 'voor'

οι απαιτήσεις των γονέων από τα παιδιά τους είναι υψηλές. de eisen die door hun kinderen aan de ouders gesteld worden, zijn hoog.

Nb. De genitivus komt niet alleen voor als bijvoeglijke bepaling maar ook als naamwoordelijk deel van het gezegde: dat huis is van Maria.

Nb. Waar het Grieks een genitivus gebruikt, wordt in het Nederlands soms een samengesteld zelfstandig naamwoord (familiefoto) of soms door een bijvoeglijke naamwoord (de middelbare scholier) gebruikt.


Bijzondere toepassingen:

- voor de familienaam van vrouwen

η Πόπη Παναγιωτάκη Popi Panagiotaki (haar vader heet Panagiotakis)
η Μαρία Παπαδοπούλου-Γεράλη Maria Papadopoulou-Gerali (haar vader heet Papadopoulos,
haar man heet Geralis)
ο κύριος και η κυρία Παναγιωτάκη de heer en mevrouw Panagiotaki  

- bij leeftijdsaanduidingen

το μωρό είναι δυο μηνών. de baby is twee maanden.
ο γιος μου είναι 5 χρονών. mijn zoon is 5 jaar.

- bij data

στις 30 Απριλίου op 30 April

- bij straatnamen

αυτή είναι η (όδος) Ακαδημίας. dit is de Academiestraat.
μένουν στην Αποστόλου Παύλου. zij wonen in de Apostolos Pavlosstraat.
η Απόλλωνος
η (λεωφόρος) Βασιλέως Κωνσταντίνου
η Σπετσών
 

- bij plaatsaanduidingen

μένει στο Άμστερνταμ της Ολλανδίας. hij woont in Amsterdam in Nederland.

- na een aanduiding van hoeveelheid

ένας αριθμός βιβλίων een aantal boeken
μια σειρά γραμματοσήμων een serie postzegels
βαθμοί Κελσίου graden Celsius

- bij uitzondering als meewerkend voorwerp

της Άννας αρέσουν τα λουλούδια. Anna vindt de bloemen mooi.
Daarbij ligt de nadruk op de bloemen of het mooi vinden, maar niet op Anna.

De genitivus van persoonlijke voornaamwoorden

De genitivus van de zwakke vorm van de persoonlijke voornaamwoorden heeft de volgende functies:

- bezittelijk voornaamwoord

τα πράγματά τους hun spullen
η δασκάλα μας onze lerares
ένας παλιός μου φίλος een oude vriend van mij

Let op de plaatsing van het bezittelijk voornaamwoord direct na het bijvoeglijk voornaamwoord.

- meewerkend voorwerp

δε σου το λέμε. we zeggen het je niet.
γιατί δεν τους το λες; waarom zeg je het hun niet?

Let op de volgorde: (ontkenning) - meewerkend voorwerp - lijdend voorwerp

- na samengestelde voorzetsels μαζί με, κοντά σε etc.

μένω μαζί μ' αυτήν.
μένω μαζί της.
ik blijf bij haar.

De genitivus waar het Nederlands een samengesteld zelfstandig naamwoord gebruikt


In het Grieks kunnen twee zelfstandige naamwoorden niet zo makkelijk gecombineerd worden tot een nieuw zelfstandig naamwoord als in het Nederlands. Om dezelfde betekenis te bereiken wordt vaak gebruik gemaakt van de genitivus. Daarmee verliest, gezien vanuit het Nederlands, de genititvus de 'bezittelijke' betekenis.


inboedelverzekering η ασφαλεία οικοσκευής de verzekering van de inboedel
halfedelsteen ο ημιπολύτιμος λίθος de semi-waardevolle steen
waspoeder το απορρυπαντικό σε σκόνη het wasmiddel in poeder(vorm)
werkvergunning η άδεια εργασίας de vergunning om te werken

Een uitzondering vormen woorden als:
το αντρόγυνο - het echtpaar

In deze gevallen is er steeds sprake van woordvorming in het Nederlands, danwel in het Grieks.

 

 

 

 

 

© Auteursrecht voorbehouden. Zie pagina Copyright

  

Betekenis:
Semantiek

l

Zin:
Syntaxis

l

Woord:
Morfologie

l

Letter:
Alfabet

l

Klank:
Fonologie

     

*

*

*

*

   

+

+

 

De bovenstaande zwarte sterren geven van elke pagina het niveau aan.
1 ster: beginnersniveau
2 sterren: gevorderden-niveau
3 sterren: studieniveau
1 plus: beschouwing
2 plussen: overzicht

Alle onderwerpen komen in ieder geval op niveau 1 aan de orde.
Een zwart naar boven wijzend driehoekje geeft aan dat een onderwerp ook op een hoger niveau aan de orde komt.

De zwarte naar links en rechts wijzende gesloten driehoekjes in het midden van het scherm zijn links naar de volgende pagina van hetzelfde onderwerp op hetzelfde niveau.

Teksten met een gestippelde onderstreping zijn links en/of tooltips.

In het geval van een link wijzigt tevens de achtergrondkleur.