◄*

►*

▲**

Bijwoorden

Bijwoorden zijn woorden die ofwel het gezegde, ofwel een andere bepaling, ofwel een zin in zijn geheel nader preciseren. In het Nederlands kunnen bijvoeglijke naamwoorden fungeren als bijwoord. Bijvoorbeeld:

ο Γιάννης ήρθε νωρίς.	Jan is vroeg gekomen.
πέρασε μια πολύ δύσκολη περίοδο.	ik heb een heel moeilijke periode achter de rug.

De bijwoorden vallen in twee groepen uiteen:
- de groep van bijwoorden die is afgeleid van bijvoeglijke naamwoorden. Deze hebben een uitgang op -α, -ά, -ως, of -ώς
- de groep van 'echte' bijwoorden die niet afgeleid zijn van een bijvoeglijk naamwoord.

Bijwoorden worden niet verbogen.

'Echte' bijwoorden

Enkele voorbeelden:

νωρίς	vroeg	αργά	laat
αύριο	morgen	χτες	gisteren
εκεί	daar	εδώ	hier
σχεδόν	bijna	ίσως	misschien
έτσι	zo	ήδη	al
απόψε	vanavond	ξανά	weer

Sommmige bijwoorden kunnen een vraagzin inleiden:

πού;

waar?

πώς;

hoe?

Dat kan zowel een directe vraag als een indirecte vraag zijn.

 

Bijwoorden afgeleid van een bijvoeglijk naamwoord
Deze bijwoorden hebben bijna altijd een uitgang op -α of -ά.
Zo niet, dan is de uitgang bijna altijd -ως of -ώς.
In enkele (niet onbelangrijke) gevallen is de uitgang -ο.

 

bijvoeglijk naamwoord op	bijvoeglijk naamwoord	bijwoord
-ος, -η, -ο	καλός	καλά	goed
-ος, -α, -ο	άγριος	άγρια	wild
-ός, -ιά, -ό	γλυκός	γλυκά	zoetjes
-ύς, -ιά, -ύ	βαθύς	βαθιά	diep
-ύς, -εία, -ύ	ταχύς	ταχέως	snel
-ής, -ιά, -ί	σταχτής	-	grauw
-ης, -α, -ικο	ζηλιάρης	ζηλιάρικα	jaloers
	μερακλής	μερακλήδικα	met overgave
-ης, -ες	αληθής	αληθώς	waarlijk
	βλακώδης	βλακωδώς	op stupide wijze
	συνήθης	συνήθως	gewoonlijk
	ενδιαφέρων		interessant
-ων, -ούσα, -ον	επείγων	επειγόντως	in allerijl

Soms komen beide vormen voor. Vaak is er dan een verschil in betekenis.

bijvoeglijk naamwoord	bijwoord
καλός	καλά καλώς	goed okee
βέβαιος	βέβαια βεβαίως	zeker welzeker!
άδικος	άδικα αδικώς	tevergeefs onrechtvaardig
ευχάριστος	ευχάριστα ευχαρίστως	op aangename wijze graag
άμεσος	άμεσα αμέσως	op directe wijze onmiddellijk

De bijwoorden die afgeleid zijn van een bijvoeglijk naamwoord, en diverse die dat niet zijn, kunnen een vergelijkende trap, en soms zelfs een absoluut overtreffende trap hebben (dan wel altijd op -α). Als de vergelijkende trap onregelmatig is, is het bijbehorende bijwoord op dezelfde wijze onregelmatig. Bijvoorbeeld:

ακριβά ακριβώς	duur	ακριβότερα ακριβέστερα	ακριβότατα ακριβέστατα
καλά	goed	καλύτερα	κάλλιστα άριστα
κακώς	slecht	χειρότερα	χείριστα
λίγο	weinig	λιγότερα	ελάχιστα
πρώτα	eerst	πρωτύτερα	-
αργά	laat	αργότερα	-
νωρίς	vroeg	νωρίτερα	-

De vergrotende trap van een bijwoord kan ook met πιο gemaakt worden net zoals dat bij een bijvoeglijk naamwoord kan.