Voorzetsels
De meeste voorzetsels worden in het Grieks gevolgd door de
accusativus: από την Αμερική (uit Amerika),
σε όλη (σ'όλη) την χώρα (in heel het land).
Een deel van de voorzetsels wordt gevolgd door de genitivus:
επί χούντας (tijdens de junta),
μεταξύ ζωής και θανάτου (tussen leven en
dood).
De Griekse voorzetsels kunnen worden onderverdeeld in enkelvoudige
voorzetsels en samengestelde voorzetsels.
Samengestelde voorzetsels bestaan uit een bijwoord gevolgd door een
enkelvoudig voorzetsel.
Het woord of de woordgroep waarop het enkelvoudige voorzetsel
betrekking heeft wordt indien mogelijk verbogen.
De meest gebruikte enkelvoudige voorzetsels zijn:
gevolgd door | betekenisgebied, o.a.: | belangrijkste betekenissen: | |
από | acc | plaats, tijd, oorzaak | vanaf, sinds, door |
για | acc | plaats, oorzaak | over, voor |
με | acc | met | |
σε | acc | plaats, richting, tijd | in, op, aan, naar |
ως έως μέχρι |
acc (gen) | plaats, tijd | tot |
μετά | acc | tijd | na |
κατά | acc gen | tijd, plaats | tijdens, tegen |
χωρίς δίχως |
acc | zonder | |
παρά *) | acc | ondanks | |
προς | acc | tijd, plaats | tegen |
αντί | in plaats van | ||
επί | gen, acc | tijdens, bij | |
εναντίον | gen | tegen | |
έναντι | gen | tegenover | |
υπέρ | gen | instemming | voor |
μεταξύ | gen | tussen |
De meest gebruikte samengestelde voorzetsels zijn:
γύρω σε | rond | γύρω από | (rond)om | |
πάνω σε | (boven)op | πάνω από | boven | |
απέναντι σε | tegenover | απέναντι από | tegenover (van plaats) | |
μπροστά σε | voor (van plaats) | μπροστά από | voor (van tijd) | |
μέσα σε | (binnen)in | μέσα από | door ... heen | |
ανάμεσα σε | tussen, onder | ανάμεσα από | tussen ... door | |
κοντά σε | (dicht)bij | μακριά από | ver van | |
δίπλα σε | naast | κάτω από | onder | |
πλάι σε | naast | έξω από | buiten | |
πίσω από | achter | |||
μαζί με | samen met | αριστερά από | links van | |
σύμφωνα με | volgens | δεξιά από | rechts van | |
πριν από | voor (van tijd) | |||
μετά από | na | |||
υστερά από | na |
Wanneer een samengesteld voorzetsel gevolgd wordt door een zwak persoonlijk voornaamwoord (me, je, etc), wordt het enkelvoudige voorzetsel achterwege gelaten en komt het zwakke persoonlijke voornaamwoord in de genitivus.
δίπλα στην Άννα | δίπλα της |
πίσω από τα παιδιά | πίσω τους |
μαζί με τον Νίκο | μαζί του |
*) Nb. Verwar het voorzetsel παρά niet met het bijwoord πάρα (heel, zeer).