fbicon

Nieuwgrieks, Morfologie en Syntaxis


Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl
Nieuwgrieks, Morfologie en Syntaxis
Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl

©

 
Grammatica//Morf/MorfWerw/MorfRege3Pers


Werkwoorden vervoeging naar persoon en getal


Het werkwoord wordt in het Grieks vervoegd naar vorm, stam/aspect, wijs, tijd, persoon en getal.
Het overzicht van stamtijden geeft reeds voor alle vervoegingen naar vorm, stam/aspect, wijs en tijd de 1e persoon enkelvoud. Daarbij kunnen voor de vervoeging naar persoon en getal enkele stamtijden even buiten beschouwing worden gelaten:
- de toekomende tijden omdat deze vormen steeds constructies zijn van θα met een reeds opgenomen vorm
-de voltooide tijden omdat deze vormen steeds constructies zijn met het werkwoord έχω dat zelf naar persoon en getal wordt vervoegd
- de gebiedende wijs omdat deze alleen een 2e persoon enkelvoud en meervoud kent
- de deelwoorden omdat deze niet vervoegd worden.

 

πληρώνω betalen actief passief
    1e stam 2e stam 1e stam 2e stam
aantonende wijs tegenwoordige tijd πληρώνω πληρώνομαι
aantonende wijs onvoltooid verleden tijd πλήρωνα πλήρωσα πληρωνόμουν πληρώθηκα
aanvoegende wijs   πληρώνω πληρώσω πληρώνομαι πληρωθώ

Wat betreft de vervoeging naar getal en persoon geldt: wanneer twee vormen een gelijke uitgang hebben in de 1e persoon enkelvoud (-ω, -ώ, -α, -ομαι of -όμουν) dan hebben ze ook in de 2e en 3e persoon enkelvoud en meervoud gelijke uitgangen. Ter illustratie dit wat ongebruikelijke overzicht waarin de tijden met gelijke uitgangen zijn gegroepeerd:

  actief actief actief   passief   passief
  1e stam 1e stam 2e stam   2e stam   1e stam
  aantonende wijs aanvoegende wijs aanvoegende wijs   aanvoegende wijs   aantonende wijs
  tegenwoordige tijd           onvoltooid verleden tijd
ik πληρώνω πληρώνω πληρώσω   πληρωθώ   πληρωνόμουν(α)
jij πληρώνεις πληρώνεις πληρώσεις   πληρωθείς   πληρωνόσουν(α)
hij, zij, het πληρώνει πληρώνει πληρώσει   πληρωθεί   πληρωνόταν(ε)
wij πληρώνουμε πληρώνουμε πληρώσουμε   πληρωθούμε   πληρωνόμαστε/
πληρωνόμασταν
jullie, u πληρώνετε πληρώνετε πληρώσετε   πληρωθείτε   πληρωνόσαστε/
πληρωνόσασταν
zij πληρώνουν(ε) πληρώνουν(ε) πληρώσουν(ε)   πληρωθούν(ε)   πληρώνονταν/
πληρωνόντανε/
πληρωόντουσαν
   
  actief actief passief   passief passief
  1e stam 2e stam 2e stam   1e stam 1e stam
  aantonende wijs aantonende wijs aantonende wijs   aantonende wijs aanvoegende wijs
  onvoltooid verleden tijd onvoltooid verleden tijd onvoltooid verleden tijd   tegenwoordige tijd tegenwoordige tijd
ik πλήρωνα πλήρωσα πληρώθηκα   πληρώνομαι πληρώνομαι
jij πλήρωνες πλήρωσες πληρώθηκες   πληρώνεσαι πληρώνεσαι
hij, zij, het πλήρωνε πλήρωσε πληρώθηκε   πληρώνεται πληρώνεται
wij πληρώναμε πληρώσαμε πληρωθήκαμε   πληρωνόμαστε πληρωνόμαστε
jullie, u πληρώνατε πληρώσατε πληρωθήκατε   πληρώνεστε/
πληρωνόσαστε
πληρώνεστε/
πληρωνόσαστε
zij πλήρωναν/
πληρώνανε
πλήρωσαν/
πληρώσανε
πληρώθηκαν/
πληρωθήκανε
  πληρώνονται πληρώνονται

Merk op dat de passieve vormen (van aanvoegende wijs 2e stam passief, πληρωθώ, en van de onvoltooid verleden tijd 2e stam passief, πληρώθηκα) dezelfde uitgangen hebben als actieve vormen op -ω en -α: passieve vormen zijn dus soms te herkennen aan de uitgang en soms aan de stam.


Nb.Indien de stam van het werkwoord uit slechts één lettergreep bestaat, worden de vervoegde vormen die dan nog niet uit drie lettergrepen bestaan, voorafgegaan door het augment (-ε-):

δένω
binden

onvoltooid verleden tijd
aantonende wijs

  actief
  1e stam 2e stam
ik έδενα έδεσα
jij έδενες έδεσες
hij, zij, het έδενε έδεσε
wij δέναμε δέσαμε
jullie, u δένατε δέσατε
zij έδεναν/δένανε έδεσαν/δέσανε

 

 

 

 

 

 

© Auteursrecht voorbehouden. Zie pagina Copyright
 

.



 
  
 

Betekenis:
Semantiek

l

Zin:
Syntaxis

l

Woord:
Morfologie

l

Letter:
Alfabet

l

Klank:
Fonologie

     

*

*

*

*

   

+

+



Overzicht indeling werkwoorden


1e stam, 1e conjugatie,
actief en passief
  κρύβω, -ομαι verbergen
  ανοίγω, -ομαι openen
  διαβάζω, -ομαι lezen
  πείθω, -ομαι overtuigen
  χάνω, -ομαι verliezen
  ακούω, -γομαι horen
1e stam, 2e conjugatie,
actief en passief
A1 αγαπώ, -ιέμαι beminnen
A2 αντανακλώ, -ούμαι beschouwen
B θεωρώ, -ούμαι beschouwen
C πληρώ, -ούμαι voldoen aan
2e stam, 1e conjugatie, actief
  κρύψω verbergen
  ανοίξω openen
  διαβάσω lezen
  πείσω overtuigen
  πληρώσω betalen
  ακούσω horen
2e stam, 1e conjugatie, passief
  κρυφτώ verbergen
  ανοιχτώ openen
  διαβαστώ omhelzen
  πειστώ overtuigen
  πληρωστώ betalen
  ακουστώ horen
2e stam, 2e conjugatie, actief
A1 αγαπήσω beminnen
A2 αντανακλάσω weerkaatsen
B θεωρήσω beschouwen
2e stam, 2e conjugatie, passief
A1 αγαπηθώ beminnen
A2 αντανακλαστώ weerkaatsen
B θεωρηθώ beschouwen
D λυπηθώ spijt hebben