fbicon

Nieuwgrieks, Morfologie en Syntaxis


Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl
Nieuwgrieks, Morfologie en Syntaxis
Bezoek ook: www.woordenlijstnieuwgrieks.nl

©

 
Grammatica//Morf/MorfBijv2is


Bijvoeglijke naamwoorden op -ής, -ης en -άς

Deze bijvoeglijke naamwoorden worden verbogen volgens één van de voorbeelden:
1. op -ής, -ιά, -ί: σταχτής
2a. op -ης, -α, -ικο: τεμπέλης
2b. op -άς, -ού, -άδικο: φωνακλάς
3.op -ής, -ής, -ες: αφελής
4.op -ώδης, -ώδης, -ώδες: βλακώδης
5. op-ης, -ης, -ες: επιμήκης
6. op-ης, -ης, -ες: φρενήρης


        E08 E09 E09a E10 E11 E11a E11o
        -ής, -ιά, -ί -ης, -α, -ικο -άς, -ού, -άδικο -ής, -ές -ώδης,  -ώδες -ης, -ες -ης, -ες
                     
mann ev nom.   σταχτής τεμπέλης φωνακλάς αφελής βλακώδης επιμήκης φρενήρης
    gen.   σταχτιού τεμπέλη φωνακλά αφελούς βλακώδους επιμήκους φρενήρους
    acc.   σταχτή τεμπέλη φωνακλά αφελή βλακώδη επιμήκη φρενήρη
    voc.   σταχτή τεμπέλη φωνακλά αφελή βλακώδη(ς) επιμήκη φρενήρη
  mv nom.   σταχτιοί τεμπέληδες φωνακλάδες αφελείς βλακώδεις επιμήκεις φρενήρεις
    gen.   σταχτιών τεμπέληδων φωνακλάδων αφελών βλακωδών επιμήκων φρενήρων
    acc.   σταχτιούς τεμπέληδες φωνακλάδες αφελείς βλακώδεις επιμήκεις φρενήρεις
    voc.   σταχτιοί τεμπέληδες φωνακλάδες αφελείς βλακώδεις επιμήκεις φρενήρεις
                     
vr ev nom.   σταχτιά τεμπέλα φωνακλού αφελής βλακώδης επιμήκης φρενήρης
    gen.   σταχτιάς τεμπέλας φωνακλούς αφελούς βλακώδους επιμήκους φρενήρους
    acc.   σταχτιά τεμπέλα φωνακλού αφελή βλακώδη επιμήκη φρενήρη
    voc.   σταχτιά τεμπέλα φωνακλού αφελή βλακώδη επιμήκη φρενήρη
  mv nom.   σταχτιές τεμπέλες φωνακλούδες αφελείς βλακώδεις επιμήκεις φρενήρεις
    gen.   σταχτιών - φωνακλούδων αφελών βλακωδών επιμήκων φρενήρων
    acc.   σταχτιές τεμπέλες φωνακλούδες αφελείς βλακώδεις επιμήκεις φρενήρεις
    voc.   σταχτιές τεμπέλες φωνακλούδες αφελείς βλακώδεις επιμήκεις φρενήρεις
                     
onz ev nom.   σταχτί τεμπέλικο φωνακλάδικο αφελές βλακώδες επίμηκες φρενήρες
    gen.   σταχτιού τεμπέλικου φωνακλάδικου αφελούς βλακώδους επιμήκους φρενήρους
    acc.   σταχτί τεμπέλικο φωνακλάδικο αφελές βλακώδες επίμηκες φρενήρες
    voc.   σταχτί τεμπέλικο φωνακλάδικο αφελές βλακώδες επίμηκες φρενήρες
  mv nom.   σταχτιά τεμπέλικα φωνακλάδικα αφελή βλακώδη επιμήκη φρενήρη
    gen.   σταχτιών τεμπέλικων φωνακλάδικων αφελών βλακωδών επιμήκων φρνεήρων
    acc.   σταχτιά τεμπέλικα φωνακλάδικα αφελή βλακώδη επιμήκη φρενήρη
    voc.   σταχτιά τεμπέλικα φωνακλάδικα αφελή βλακώδη επιμήκη φρενήρη
        asgrauw lui schreeuwerig naïef stompzinnig langwerpig krankzinnig
')       15 32 3 144 59 5 2


Bijvoeglijke naamwoorden op -ής, -ιά, -ί: σταχτής


De bijvoeglijke naamwoorden die zoals σταχτής gaan, duiden kleuren aan. Ze zijn meestal afgeleid van zelfstandige naamwoorden. Bijvoorbeeld: σταχτής (asgrauw) van σταχτή (as).

Zoals σταχτής gaan onder meer ook.

βυσσινής cerise van βύσσινο morel
πορτοκαλής oranje van πορτοκάλι sinaasappel
καφετής koffie-bruin van καφέ koffie
τριναταφυλλής rose van τριαντάφυλλο roos

De meeste bijvoeglijke naamwoorden in deze categorie geven een kleur aan.
Vaak wordt in plaats van het bijvoeglijk naamwoord het betreffende zelfstandige naamwoord gebruikt.
η θαλασσιά χάντρα η θαλασσί χάντρα de blauwe kraal

Bijvoeglijke naamwoorden op -ης, -α, -ικο: τεμπέλης respectievelijk -άς, -ού, -άδικο: φωνακλάς

In het Grieks worden zelfstandige naamwoorden die een karaktereigenschap aanduiden, gebruikt als bijvoeglijke bepaling:η τεμπέλα φοιτήτρια (de luie studente, letterlijk: de luiaard studente) en omgekeerd.

Aangezien levende wezens per definitie mannelijk of vrouwelijk zijn, kan deze constructie niet zo maar toegepast worden op onzijdige zelfstandige naamwoorden. Dit wordt opgelost door het toevoegen van het suffix-ικο aan de onzijdige vormen van het bijvoeglijk naamwoord.

Bij zelfstandige naamwoorden met het accent op de voorlaatste lettergreep wordt het achtervoegsel toegevoegd aan de stam van het enkelvoud, bij zelfstandige naamwoorden met het accent op de laatsee lettergreep wordt het achtervoegsel toegevoegd aan de stam van het meervoud. Bijvoorbeeld:

accent op de voorlaatse lettergreep ο τεμπέλης
η τεμπέλα
οι τεμπέληδες
de luiaard τεμπέλης
τεμπέλα
τεμπέλικο
lui
accent op de laatste lettergreep ο καταφερτζής
η καταφερτζού
οικαταφερτζήδες
de handigerd καταφερτζής
καταφερτζού
καταφερτζήδικο
handig
  ο φωνακλάς
η φωνακλού
οι φωνακλάδες
de schreeuwlelijk φωνακλάς
φωνακλού
φωνακλάδικο
blèrend

Als τεμπέλης gaan:

τσιγκούνης gierig gierigaard   γκρινιάρης zeurend zeurpiet
κλαψιάρης huilerig huilebalk   παραπονιάρης klagend klagend
ψυλομύτης snobistisch snob   μικρούλης klein kleintje

Als καταφερτζής/ φωνακλάς gaan:

φαγάς schrokkend veelvraat τζαμπατζής bietsend bietser
καβγατζής ruziënd ruzieschopper      

Naar analogie van deze onzijdige uitgangen op -ικο worden soms nieuwe bijvoeglijke naamwoorden gevormd:

κλαψιάρης κλαψιάρα κλαψιάρικο huilebalk huilerig levert κλαψιάρικος jengelend
καψούρης καψούρα καψούρικο dweper verliefd levert καψούρικος liefdesziek
  καψούρικα τραγούδια smartlappen      
μερακλής μερακλού μερακληδικό liefhebber bevlogen levert μερακλήδικος voortreffelijk
  μερακλήδικος καφές een heerlijk bakje koffie    


Bijvoeglijke naamwoorden op -ής, -ές: αφελής

Zoals αφελής gaan onder meer ook:

διεθνής internationaal   σαφής duidelijk
πρωτοετής eerstejaars   επικερδής lucratief
ακριβής precies   δημοφιλής populair
αληθής waar   πολυτελής luxueus


Bijvoeglijke naamwoorden op -ώδης, -ώδες: βλακώδης

Als βλακώδης gaan:

στοιχιώδης elementair   ιδεώδης ideaal
θορυβώδης lawaaierig   θεμελιώδης fundamenteel
χαώδης chaotisch      


Bijvoeglijke naamwoorden op -ης, -ες: επιμήκης

Als επιμήκης gaan:

συνήθης gebruikelijk   κακοήθης kwaadaardig
αυθάδης brutaal   κλινήρης bedlegerig


Bijvoeglijke naamwoorden op -ης, -ες: φρενήρης

Als φρενήρης gaat:

πλήρης vol      

 

') Aantallen zijn gebaseerd op ruim 3800 bijvoeglijke naamwoorden in woordenlijstnieuwgrieks . De categorie-indeling is gebaseerd op van het Prisma woordenboek Nieuwgrieks.

 

 

 

 

 

© Auteursrecht voorbehouden. Zie pagina Copyright
 
  
 

Semantiek:
Betekenisleer

l

Syntaxis:
Zinsleer

l

Morfologie:
Woordleer

l

Alfabet

l

Fonologie

     

*

*

*

*

   

+

+

De bovenstaande zwarte sterren geven van elke pagina het niveau aan.
1 ster: beginnersniveau
2 sterren: gevorderden-niveau
3 sterren: studieniveau
1 plus: beschouwing
2 plussen: overzicht